Δωρεάν Παιδεία ή Ακριβοπληρωμένη Υπηρεσία;
Οι Επιλογές της Δημοτικής Αρχής Ρεθύμνου
Με τον Ν. 5023/2024 (ΦΕΚ Α΄ 105/17-06-2024) οι Σχολικές Επιτροπές καταργήθηκαν αιφνιδιαστικά. Αρμοδιότητες και πιστώσεις μεταφέρθηκαν στον δήμο, ο οποίος διενεργεί πλέον τους διαγωνισμούς και τις πληρωμές λειτουργικών αναγκών. Με δεδομένη την υποστελέχωση, την άγνοια των σχολικών αναγκών, τις διενέξεις και τα μπλοκαρίσματα των διαγωνισμών απ’ τους προμηθευτές, μόνο αβεβαιότητα και ανασφάλεια έφερε αυτή η νομοθεσία. Ως βαλβίδα εκτόνωσης θεσπίστηκε η πάγια προκαταβολή με την Υ.Α. 45118/31-05-2024 (ΦΕΚ Β΄ 3409/13-06-2024) και την ερμηνευτική Εγκύκλιο ΥΠΕΣ 40/79560/27-11-2024. Η κεντρική ιδέα είναι ότι για σχολεία έως 9 τμήματα θα δίνονται 500 ευρώ ,ενώ για μεγαλύτερες μονάδες θα δίνονται 1000 ευρώ,για την κάλυψη λειτουργικών εξόδων, με υποχρέωση άμεσης αναπλήρωσης του ποσού των δικαιολογούμενων δαπανών ώστε το ποσόν να μένει πάντα ακέραιο στη διάθεση του σχολείου. Τα ανωτέρω έγγραφα ορίζουν ρητά (§ 4 Υ.Α.) ότι «οποιαδήποτε άμεσα αναγκαία δαπάνη μικρού ύψους, ελλείψει άλλης πίστωσης, καλύπτεται από την πάγια προκαταβολή». Οι εγκύκλιοι δεν παρέχουν κλειστό κατάλογο με το τι ορίζεται λειτουργική ανάγκη του σχολείου,αλλά προτρέπει σε ευελιξία και λέει :Αν έχετε απορία για συγκεκριμένη αγορά, ελέγξτε: «Είναι άμεσα αναγκαία, μικρού ύψους, δεν υπάρχει άλλη πίστωση;» — αν ναι, καλύπτεται. Οι επιπτώσεις στη σχολική καθημερινότητα, που ήδη ήταν πολύ δύσκολη,έχει γίνει δυσβάστακτη : • Οι οικογένειες και ιδιαίτερα οι λαϊκές ,αναγκάστηκαν να καλύψουν βασικά αναλώσιμα (γραφική ύλη, τόνερ, χαρτί υγείας), αθλητικό υλικό και ακόμη μικροεπισκευές από την τσέπη τους. Σύμφωνα με δημοσιευμένα στατιστικά δεδομένα :η μέση ετήσια επιβάρυνση ανά γονέα για αναλώσιμα ανήλθε σε 68€ στο Δημοτικό, 92 € στο Γυμνάσιο και 105 € στο Λύκειο,51 % των Συλλόγων Γονέων επέβαλε «έκτακτη εισφορά» 20- 40 € ανά μαθητή για χαρτί Α4 και τόνερ,74 % των Συλλόγων Γονέων κατέφυγαν σε «κουπόνια εθελοντικής συνεισφοράς» ή λαχειοφόρους για να καλύψουν λειτουργικά κενά, σε αγροτικά σχολεία χαμηλού εισοδήματος το 25 % των αναγκών μπαλώθηκε με «δανεικά» των ίδιων των εκπαιδευτικών. Στα νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα κάτω των 12 000 € η «εθελοντική» συνεισφορά ισοδυναμεί με πάνω από 6 % του ετήσιου διαθέσιμου εισοδήματός τους, ποσό που αφαιρείται ευθέως από βασικές ανάγκες διαβίωσης. Η έμμεση αυτή φορολόγηση, σε συνθήκες ακρίβειας, απορροφά δυσανάλογο ποσοστό του οικογενειακού προϋπολογισμού και μετατρέπει το συνταγματικό δικαίωμα στη δωρεάν παιδεία σε ακριβοπληρωμένη υπηρεσία. • Η υποχρηματοδότηση εξωθεί κάθε σχολική μονάδα σε εξάρτηση από ιδιωτικά πορτοφόλια· έτσι διαμορφώνονται προνομιούχα και υποβαθμισμένα σχολεία, με γνώμονα την οικονομική επιφάνεια της κάθε κοινότητας, ένα βήμα προς την ωμή ταξική κατηγοριοποίηση και την άρση της ισότιμης πρόσβασης όλων των παιδιών στη γνώση. Η κρατική υποχρηματοδότηση λειτουργεί ως δομικός μηχανισμός εμπορευματοποίησης: μετατρέπει την εκπαιδευτική ανάγκη σε πεδίο κερδοφορίας για τους χορηγούς και δημιουργεί σχολεία δύο ταχυτήτων, ένα για τα παιδιά των ισχυρών και ένα για τα παιδιά του λαού . Η διαχρονική υποχρηματοδότηση,που επιδεινώνεται ραγδαία, δεν αποτελεί «τεχνικό ατύχημα», αλλά συνειδητή στρατηγική που ωθεί τη δημόσια εκπαίδευση στην αγοραία λογική των ΣΔΙΤ και οδηγεί σε ωμή ταξική διαβάθμιση του μορφωτικού δικαιώματος. Στον δικό μας Δήμο η εφαρμογή αυτής της νομοθεσίας εγείρει σοβαρό προβληματισμό. Στην πρώτη ενημέρωση από την δημοτική αρχή κυριάρχησε η φοβία ότι θα καταλογιστούν ευθύνες τους διευθυντές, που με μαθηματική ακρίβεια τους απέτρεπε από το να χρησιμοποιούν τα χρήματα που προβλέπονται από το νόμο. Το γραφειοκρατικό «ξεψείρισμα», για το ποιες δαπάνες είναι λειτουργικές και ποιες όχι, αντίκειται ακόμη και στην νομοθεσία και τις εγκυκλίους του υπουργείου. Όρισε μόλις πέντε κωδικούς (Κ.Α) ως επιλέξιμες δαπάνες από την πάγια προκαταβολή την στιγμή που άλλοι δήμου όρισαν όλες τις σχολικές δαπάνες . Σε κανένα σχολείο δεν αναπληρώθηκαν τα ποσά των παγίων προκαταβολών που χρησιμοποιήθηκαν, παρά την ρητή πρόβλεψη του νόμου. Μέσα στο κλίμα της γενικευμένης ανασφάλειας, το 53% των διευθυντών επέστρεψε ακέραιο το ποσόν. Δεν ξόδεψαν ούτε ένα ευρώ για τα παιδιά μας σε όλο το Β΄ εξάμηνο του 2024! Από τα τέλη του 2024 ως τις παραμονές του Πάσχα όλα τα σχολεία του δήμου έμειναν χωρίς ούτε ένα ευρώ από την πάγια προκαταβολή, με τους διευθυντές να προσπαθούν με δανεικά να αντιμετωπίσουν τις άμεσες ανάγκες και ενώ βεβαίως τα χρήματα υπήρχαν στους κωδικούς του Π/Υ του 2025. Η επιλογή μάλιστα να προηγηθούν τα σχολεία που δεν είχαν ξοδέψει ούτε ευρώ από την πάγια προκαταβολή σηματοδοτεί με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο το μήνυμα που εκπέμπει η διοίκηση του δήμου. Όλα τα παραπάνω αποτυπώνονται πολύ παραστατικά στα απολογιστικά στοιχεία του Π/Υ του 2024. Στους κωδικούς των λειτουργικών δαπανών των σχολείων που διαχειρίζονταν οι σχολικές επιτροπές είχαν προϋπολογιστεί το 2024 να δαπανηθούν 706.204,70 €. Τιμολογήθηκαν μόλις 458.626,75 € των οποίων το συντριπτικό ποσοστό δόθηκε το 1ο εξάμηνο που λειτουργούσαν οι σχολικές επιτροπές. Το 2ο εξάμηνο που οι δαπάνες γίνονταν μέσω της πάγιας προκαταβολής, από τα ψίχουλα των 125.000,00 € που είχαν προβλεφθεί, τιμολογήθηκαν μόλις 25.064,58 €! Δηλαδή 247.577,95 €, που ήταν να μπαλώσουν κάποιες από τις ανάγκες των παιδιών μας, έμειναν «παρκαρισμένα» στους κωδικούς του Π/Υ. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι το πρόβλημα δεν είναι στενά ταμειακό λογιστικό, όσο κι αν βολεύει κάποιους έτσι να το παρουσιάσουν. Σε μια εποχή που τα στηριγμένα στην λεηλασία του λαού, υπερπλεονάσματα του κρατικού Π/Υ (4,9 δις το πρώτο τρίμηνο του 2025) σπάνε όλα τα ρεκόρ δεν μπορεί να δρομολογείται νέα μείωση των κρατικών πόρων για τα παιδιά μας. Η στόχευση είναι βαθύτερη. Η δημοτική αρχή με τη στάση της στηρίζει την πολιτική κατεύθυνση της κατάργησης της ενιαίας δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης. Προχωρεί με γοργά βήματα στην ταξική κοινωνική κατηγοριοποίηση των σχολείων και των παιδιών. Ως Λαϊκή Συσπείρωση μαζί με το οργανωμένο κίνημα των εκπαιδευτικών, των γονιών και των μαθητών μαζί με τις λαϊκές οργανώσεις θα βάλουμε όσα μπορούμε εμπόδια. Για να εξασφαλίσουμε μια παιδεία ισότιμη για όλα τα παιδιά που θα υπηρετεί και θα στηρίζει τις δικές τους ανάγκες κι όχι τα κέρδη των λίγων. Ερωτήματα λογοδοσίας προς τη Δημοτική Αρχή 1. Ποια υπηρεσιακά ή πολιτικά κριτήρια οδήγησαν στον περιορισμό των επιλέξιμων δαπανών σε μόνον 5 Κ.Α., όταν μάλιστα σε άλλους δήμους ,πιθανόν κάτω από την πίεση του κόσμου υπάρχουν πάνω από 25 Κ.Α; 2. Γιατί δεν αναπληρώθηκαν οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν, κατά παράβαση του άρθρου 35 § 4 Β.Δ. 17-05/15-06-1959; 3. Ποιο είναι το υπόλοιπο ανά Κ.Α. των αδιάθετων κονδυλίων λειτουργικών δαπανών σχολείων από 01-07-2024 έως 30-04-2025; 4. Ποιο είναι το αδιάθετο ποσόν των σχολικών δαπανών το β εξάμηνο του 2024; 5. Σε ποιους τομείς έχουν συμβασιοποιηθεί ή συμβασιοποιούνται οι προμήθειες των σχολείων; 6. Προτίθεστε να διευρύνετε άμεσα τους επιλέξιμους Κ.Α. και να κάνετε τροποποίηση του Π/Υ ώστε να καλύψετε όλες τις λειτουργικές ανάγκες χωρίς μετακύλιση κόστους στις οικογένειες; Ζητούμε το θέμα να εγγραφεί ως ξεχωριστό σε επόμενη ημερήσια διάταξη, με πρόσκληση Διευθυντών, Συλλόγων Διδασκόντων και Γονέων. Να κατατεθούν γραπτώς οι απαντήσεις και τα οικονομικά στοιχεία και να ληφθεί απόφαση για: • άμεση αναπλήρωση όλων των προκαταβολών, • διεύρυνση επιλέξιμων Κ.Α. και τακτική ενημέρωση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Η δημοτική σύμβουλος της Λαϊκής Συσπείρωσης
Ιωάννα Δακανάλη
ΣΤΡΑΓΓΑΛΙΖΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΓΙΑ ΝΑ
ΠΕΡΑΣΕΙ Η ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ.
Ο ΔΗΜΟΣ ΣΕ ΡΟΛΟ ΔΝΤ.
Την ώρα που εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ μένουν «παρκαρισμένα» στους
κωδικούς του Π/Υ, κυβέρνηση και δήμος
απ’ τον Σεπτέμβρη οδηγούν τα σχολεία σε καθεστώς ανείπωτης επαιτείας. Τρομοκρατούν
τους δασκάλους με ανεκδιήγητους καταλογισμούς, μην αγγίξουν τα χρήματα του
σχολείου. Στους εξουθενωμένους γονείς φορτώνουν γραφική ύλη, καθαριστικά,
χαρτιά υγείας, αναλώσιμα εκτυπωτών, μπάλες για το μάθημα της γυμναστικής κοκ. Όλα
«μαύρα» χωρίς αποδείξεις, δελτία παραλαβής!!! Ένα χαλασμένο φουρνάκι άλλαξαν σε ένα σχολείο
και δόθηκε ολόκληρη μάχη με το δημοτικό ΔΝΤ, να μην το καταλογίσει στον μισθό
του διευθυντή!!! Για να αποφύγει τις ίδιες περιπέτειες η διεύθυνση άλλου
σχολειού ζητά προέγκριση της δαπάνης για την επείγουσα επισκευή της
προβληματικής ηλεκτρικής εγκατάστασης. Δεν την δίνει κανείς. Το φωτιστικό που
έπεσε απ’ το ταβάνι θα είναι παρωνυχίδα μπροστά σε αυτά που αναπόφευκτα θα
συμβούν αν δεν τους σταματήσουμε όσο είναι καιρός.
Αιτία αλλά και πρόφαση για όλα αυτά η αιφνιδιαστική κατάργηση τον
Ιούνη των σχολικών επιτροπών. Τώρα πλέον οι κατά 60% κουτσουρεμένοι πόροι δεν
διαμοιράζονται ισότιμα στα σχολεία
και στις επείγουσες ανάγκες τους. Η στρόφιγγα μεταφέρεται στα χέρια της
εκάστοτε δημοτικής αρχής. Το «χαρτζιλίκι» της Πάγιας Προκαταβολής (500 ή
1000 ευρώ ανάλογα το μέγεθός τους), που άφησαν στα σχολεία, για την αντιμετώπιση
των επειγουσών αναγκών, ξέρουν πολύ καλά πως εύκολα μπορεί να ακυρώνεται
ανάλογα με τις επιδιώξεις της εκάστοτε κυβέρνησης και των ουκ ολίγων «πρόθυμων»
δημοτικών αρχών.
Δεν επιδιώκουν απλά την νέα μείωση της κρατικής χρηματοδότησης για
την παιδεία ελέω της πολεμικής τους οικονομίας. Επιταχύνουν την συνολική αντιδραστική μεταρρύθμιση της
παιδείας με κορωνίδα την ταξική «κατηγοριοποίηση»
σχολείων και παιδιών. Κλείνοντας
την στρόφιγγα της κρατικής χρηματοδότησης εξαρτούν όλο και περισσότερο τα
σχολεία από τις τσέπες των γονιών και κυρίως από «τα θέλω» των μεγαλόσχημων
χορηγών, στο όνομα της πολυδιαφημισμένης σύνδεσης (υποταγής) της εκπαίδευσης
στις ανάγκες της (καπιταλιστικής) αγοράς και των κερδών της. Να καταργηθεί ο ενιαίος ισότιμος δημόσιος χαρακτήρας της
εκπαίδευσης. Τα σχολεία και τα παιδιά να χωρίζονται σε προνομιούχα (Ωνάσια,
πρότυπα κλπ) της οικονομικής ελίτ και σε σχολεία δεξιοτήτων για τους πληβείους
που αδυνατούν να τα στηρίζουν. Να καταφεύγουν στον μεγαλόσχημο χορηγό που αφού
γίνει απαραίτητος θα καθορίζει τις δεξιότητες, τα φτηνά προγράμματα, που θα του
ετοιμάσουν τους παραγωγικούς υποτακτικούς σερβιτόρους, καμαριέρες, συντηρητές, πωλητές
και ότι άλλο υπηρετεί τα κέρδη του. Όλοι τους μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα κάνουν.
Οι «δωρεές» τους εκπίπτουν εξ ολοκλήρου απ’ την έτσι κι αλλιώς συμβολική
φορολογία τους. Αυτά εξ άλλου είναι κανόνας στις μητροπόλεις του καπιταλισμού.
Η προεργασία για την κατηγοριοποίηση έχει ήδη γίνει και με την πρόβλεψη
«διαφοροποίησης» των σχολικών προγραμμάτων, αναζήτησης άλλων πηγών
χρηματοδότησης από τα κρατικά ελεγχόμενα σχολικά συμβούλια. Την αξιολόγηση του
διευθυντή με κριτήριο την «επίδοσή» στην ελάφρυνση του κρατικού Π/Υ. Την
εξάρτησή του δηλ. από την ανέχεια των γονιών και κυρίως τους μεγαλόσχημους
χορηγούς.
Έχουν όμως και δυσκολίες. Η κυβέρνηση όπως και οι προηγούμενες «τα
βρήκαν σκούρα» και πλήρωσαν μεγάλο πολιτικό κόστος προωθώντας κατά μέτωπο
και σε συνολική αντιπαράθεση με το λαϊκό κίνημα, τις αντιδραστικές
ανατροπές (αξιολόγηση κλπ). Για να αποφύγουν τα ίδια αναζητούν ευνοϊκούς τοπικούς
συσχετισμούς. Πρόθυμους δήμους που θα τους στρώνουν το χαλί. Γι’ αυτό τους
δίνουν την στρόφιγγα των οικονομικών. Ξέρουν ότι οι πιο πρόθυμοι από αυτούς θα
επιχειρήσουν να ανοίξουν το δρόμο που θέλουν τα κέρδη των λίγων και οι
κυβερνήσεις τους.
Αυτό τον αντιδραστικό σχεδιασμό υπηρετεί η πολιτική ηγεσία του
δήμου. Την ώρα που άλλοι δήμοι: Έδιναν για τις ανάγκες των παιδιών μας
προμήθειες άλλων υπηρεσιών μέχρι να ετοιμάσουν τις σχολικές. Δεν βάζουν κανένα
περιορισμό στην διάθεση της πάγιας προκαταβολής. Εξοφλούν άμεσα τις αποδείξεις
των εξόδων για να παραμένει πάντα ακέραιη στο σχολείο η πάγια προκαταβολή (παρ
4 αρ 35 ΒΔ 17-5/ 15.06.1959), εδώ γίνονται τα ακριβώς αντίθετα.
Στην πρώτη ενημέρωση των διευθυντών από τις 10 λέξεις οι 12 ήταν η
τρομοκρατία των καταλογισμών. Κυριαρχεί το γραφειοκρατικό «ξεψείρισμα» ποιες
δαπάνες είναι λειτουργικές και ποιες όχι (βλέπε φουρνάκι), που αντίκειται ακόμη
και στην νομοθεσία που επικαλούνται. Ακόμα και ο επίτροπος του ελεγκτικού
συνεδρίου αναγκάστηκε να τους αποπάρει. Αλλά τον χαβά τους αυτοί. Μόλις 5
κωδικούς όρισαν ως δαπάνες από την πάγια προκαταβολή όταν άλλοι δήμοι έβαζαν το
σύνολο των σχολικών κωδικών (27 και περισσότερους). Παρά την ρητή πρόβλεψη του
νόμου, σε ΚΑΝΕΝΑ σχολείο δεν αναπλήρωσαν τις δαπάνες του. Μέσα στο κλίμα της γενικευμένης τρομοκρατίας 40
διευθυντές (το 53%) επέστρεψαν ολόκληρο το ποσόν. Όλο το Β΄ εξάμηνο του 2024 δεν
ξόδεψαν δεκάρα τσακιστή για τις
ανάγκες χιλιάδων παιδιών μας!!! Και σα να μην έφτανε αυτό σε μια επίδειξη προκλητικής
αυθαιρεσίας η δημοτική αρχή, παραμονές του Πάσχα πλέον, έδωσε τα χρήματα του
2025 μόνο σ’ αυτά τα σχολειά, που δεν ξόδεψαν τίποτα. Τιμωρεί τα υπόλοιπα
αφήνοντάς τα χωρίς ούτε ευρώ 4 μήνες τώρα.
Αδιάψευστος μάρτυρας των παραπάνω τα απολογιστικά στοιχεία του Π/Υ του 2024. Στους κωδικούς των δαπανών που
διαχειρίζονταν οι σχολικές επιτροπές είχαν προβλεφτεί το 2024 να δαπανηθούν 706.204,70
€. Τιμολογήθηκαν μόλις 458.626,75. Όλα σχεδόν τιμολογήθηκαν το Α΄ εξάμηνο που
λειτουργούσαν οι σχολικές επιτροπές. Δηλαδή 247.577,95 ευρώ, που ήταν να
μπαλώσουν κάποιες από τις ανάγκες των παιδιών μας, έμειναν «παρκαρισμένα» στους
κωδικούς του Π/Υ. Στους κωδικούς της πάγιας προκαταβολής είχαν προβλέψει να
ξοδευτούν μόλις 125.000 ευρώ. Με την τρομοκρατία και τους κόφτες του δημοτικού
ΔΝΤ τιμολογήθηκαν μόλις 25.064,58 €!!!. Μόλις το 20%. Γιατί κάποιοι θέλουν να
τελειώνουν με την ενιαία δημόσια και δωρεάν παιδεία. Να προχωρήσουν στην ταξική
κοινωνική κατηγοριοποίηση των σχολείων και των παιδιών. Την υποταγή τους στα
κέρδη των λίγων.
Η Λαϊκή Συσπείρωση ζητά το συντομότερο δυνατόν να γίνει συζήτηση στο ΔΣ
με συμμετοχή όλων των φορέων της σχολικής κοινότητας. Να σταματήσει η
τρομοκρατία και κάθε εμπόδιο για την αντιμετώπιση των αναγκών των παιδιών μας.
Τα σχολεία δεν μπορούν μετά το κράτος και τον δήμο να γίνονται ο τρίτος
φοροεισπράκτορας των γονιών. Ούτε οι επαίτες των χορηγών και των επιδιώξεών
τους.
Να
σταματήσουν οι ανάγκες των σχολείων να στοιβάζονται στα υπηρεσιακά συρτάρια. Οι
σύλλογοι γονέων να τα φέρνουν στο ΔΣ. Να τα δημοσιοποιούν. Να σπάσουν το πέπλο
της σιωπής για τις ανάγκες των παιδιών μας.
Έχουμε εμπιστοσύνη στο οργανωμένο
λαϊκό κίνημα. Έχει την δύναμη και θα υπερασπίσει τον ενιαίο, δημόσιο και δωρεάν
χαρακτήρα της παιδείας. Δεν θα επιτρέψει να ξεκινήσει από το Ρέθυμνο η
κατηγοριοποίηση των σχολείων και πολύ περισσότερο των παιδιών μας. Αυτά είναι
το μέλλον μας.
Σ’ αυτό τον αγώνα θα είμαστε στην πρώτη γραμμή.
Ρέθυμνο 9/4/2025
Οι δημοτικοί σύμβουλοι της Λαϊκής
Συσπείρωσης
Μανουσος Μανουσογιάννης
Ιωάννα Δακανάλη
